W przypadku naruszenia przez kredytodawcę przepisów ustawy o kredycie konsumenckim zastosowanie znajduje sankcja kredytu darmowego.

Jej zastosowanie uzależnione jest oczywiście od określonych zachowań kredytodawcy przewidzianych w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim.

Istotą sankcji jest pozbawienie kredytodawcy prawa do pobierania odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie (z wyjątkiem opłat związanych z ustanowieniem zabezpieczenia i ubezpieczenia kredytu).

W przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10 i 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c ustawy o kredycie konsumenckim, konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie

Umowa zawierana z kredytodawcą powinna być napisana w sposób jasny i zrozumiały. W zdecydowanej większości przypadków umowa powinna być zawarta pisemnie. Klient powinien niezwłocznie otrzymać egzemplarz umowy od kredytodawcy lub pośrednika kredytowego.

Ustawa szczegółowo określa jakie zapisy obowiązkowo muszą znaleźć się w umowie.
Są to m.in.:

1. imię, nazwisko i adres konsumenta oraz imię, nazwisko (nazwa) i adres (siedziba) kredytodawcy i pośrednika kredytowego,
2. rodzaj kredytu,
3. czas obowiązywania umowy,
4. całkowita kwota kredytu,
5. terminy i sposób wypłaty kredytu,
6. stopa oprocentowania kredytu oraz warunki jej zmiany z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej,
7. rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) oraz całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta ustalona w dniu zawarcia umowy (wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia),
8. zasady i terminy spłaty kredytu (m.in. dotyczące kolejności zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet należności kredytodawcy oraz możliwości otrzymania bezpłatnego harmonogramu spłaty),
9. informacja o innych kosztach, które konsument musi ponieść w związku z umową (m.in. opłatach, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, jeżeli są znane kredytodawcy) oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie,
10. roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, warunki jej zmiany oraz ewentualne inne opłaty z tytułu zaległości w spłacie kredytu,
11. sposób zabezpieczenia i ubezpieczenia spłaty kredytu, jeżeli umowa je przewiduje,
12. termin, sposób i skutki odstąpienia konsumenta od umowy,
13. prawo konsumenta do spłaty kredytu przed terminem,
14. informacja o prawie kredytodawcy do zastrzeżenia w umowie prowizji za dokonanie spłaty kredytu przed terminem i zasady ustalenia wysokości tej prowizji.

Nie są to jedyne informacje, jakie musi zawierać umowa z kredytodawcą.

Jednak tylko w przypadku braku powyższych elementów oraz jeśli umowa nie została zawarta w formie pisemnej (z wyjątkiem sytuacji, gdy odrębne przepisy wymagają zachowania innej formy), masz prawo skorzystać z tzw. sankcji kredytu darmowego.

Oznacza to, że możesz zwrócić kredytodawcy kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy.

Sankcja kredytu darmowego przysługuje Ci także, gdy kredytodawca:

1. naruszy obowiązki informacyjne, które określone zostały dokładnie w art. 31 – 32 ustawy o kredycie konsumenckim, w umowie kredytu: a. wiązanego, b. w formie odroczonej płatności lub c. w rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym,
2. naruszy obowiązki informacyjne w umowie o kredyt konsumencki przewidującej odroczenie płatności lub zmianę sposobu spłaty, jeśli jesteś w zwłoce w związku ze spłatą zadłużenia (art. 33 ustawy o kredycie konsumenckim),
3. naruszy art. 33a ustawy o kredycie konsumenckim, który określa maksymalną wysokość kwot opłat i odsetek za opóźnienie,
4. naruszy art. 36a-36c ustawy o kredycie konsumenckim, które określają maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu.

Abyś mógł skorzystać z sankcji kredytu darmowego, musisz przed zwróceniem kredytu pisemnie poinformować kredytodawcę o tym, że korzystasz z tego prawa.

Powinieneś zwrócić kredyt w terminie i w sposób ustalony w umowie. Jeżeli umowa z kredytodawcą nie określa zasad i terminów spłaty kredytu, powinieneś zwrócić kredyt w równych ratach, płatnych co miesiąc, od dnia zawarcia umowy.

Jeżeli w umowie brakuje zapisów dotyczących terminu spłaty kredytu, możesz zwrócić kredyt w ciągu 5 lat (jeżeli wysokość kredytu nie przekracza 80.000 zł) lub 10 lat (jeżeli kredyt jest wyższy).

Masz możliwość skorzystania z sankcji kredytu darmowego w ciągu roku od dnia wykonania umowy. Oznacza to, że jeśli spłaciłeś część, a nawet całość zobowiązania finansowego, nadal możesz skorzystać z tej formy ochrony. Jeśli zawarłeś umowę kredytu konsumenckiego, możesz w ciągu 14 dni od jej zawarcia odstąpić od umowy, bez konieczności podawania powodu swojej decyzji. Dotyczy to umów, które zawierają wszystkie wymagane przez przepisy elementy. Jeśli w umowie brakuje niektórych postanowień, jakich wymaga ustawa, termin 14 – dniowy liczy się od dnia dostarczenia Ci wszystkich informacji.

Kredytodawca lub pośrednik kredytowy musi przy zawarciu umowy wręczyć Ci, na trwałym nośniku, wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Abyś mógł skutecznie odstąpić od umowy, musisz przed upływem terminu złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy pod wskazany przez kredytodawcę lub pośrednika kredytowego adres. Pismo z oświadczeniem o odstąpieniu od umowy możesz złożyć osobiście (w takiej sytuacji uzyskaj na drugim egzemplarzu potwierdzenie złożenia pisma) lub wyślij listem poleconym (w takiej sytuacji zachowaj dowód nadania listu).

Takie sytuacje nie są wyjątkowe.
Bardzo często firmy pożyczkowe naruszają przepisy wskazanej ustawy.